Çıraklık Dönemindeki çalışmalar hizmet süresinden sayılır mı ?
İş davalarında, özellikle de kamuoyunda EYT olarak bilinen emeklilik hakkı düzenlemesi kapsamındaki hizmet tespiti davalarında, çıraklık dönemindeki çalışmaların hizmet süresinden sayılıp sayılmayacağı sorunu önem arz etmektedir. Kural olarak İş Kanunu’nun 4/f. maddesi gereğince çıraklık süresi hizmet süresinden sayılmaz ve kıdem hesabında da dikkate alınmaz. Bu düzenlemenin mantığı, bu dönemde, amacının çalışma değil meslek öğrenme şeklinde yoğun olarak gerçekleşmesidir. Ancak; durumun özelliğine göre değişecek şekilde bazı işyerlerinde ve bazı istisnai durumlarda çıraklık döneminde çalışma olgusu, meslek öğrenme amacından daha yoğun şekilde gerçekleşmiş olabilir. Bu durumun ispatı için bordro dönemi tanıkları sunulmalıdır. Mahkemece bordro tanıklarının beyanları kapsamında çalışmanın niteliği, davacı-işçinin ne iş yaptığı ve bu çalışmasının üretime yönelik mi yoksa bir meslek ve sanatın öğrenilmesine yönelik mi olduğu yönünde yöntemince tespitin yapılması, delillere dayalı şekilde çalışma olgusunun ortaya konularak çırak-işçinin işyerinde üretimle ilgili çalışmalara bilfiil katıldığının, meslek ve sanat eğitiminin arka planda tutulduğunun anlaşılması durumunda, çıraklık ilişkisinden söz edilemeyeceğinden, çıraklık dönemi çalışmaların tüm sigorta kollarına tabi olduğunun kabul edilmesi söz konusu olabilecektir.
Av. Mazhar Gökay Altan